|
|
PÓŁWYSEP HELSKI, CZYLI HELSKA KOSA
|
|
|
Półwysep ma długość 34 km. Największą atrakcją regionu jest brzeg morza: piaszczyste plaże po obu stronach półwyspu, oraz szczególne warunki do uprawiania windsurfingu.
Miejscowości na półwyspie przyjmują latem najwięcej gości na całym Wybrzezu i są najlepiej do tego przygotowane pod względem infrastruktury i ekspozycji folkloru. Nazwy miejscowości i ulic, plakaty, ogłoszenia są wywieszane w dwóch językach: polskim i kaszubskim, co budzi ciekawość turystów i zainteresowanie przejawami lokalnych tradycji. W miastach przygotowano ekspozycje muzealne.
|
|
|
Na końcu mierzei znajduje się miasteczko Hel. Na poczatku XIII wieku, był tu już znany na całym Bałtyku ośrodek rybołówstwa podporzadkowany władzy pomorskiego księcia Świętopełka II. Od niego Hel otrzymał prawa miejskie, potwierdzone w 1378 roku przez Krzyżaków.
Hel był bogatym miastem. Mieszkańcy trudnili się połowem ryb i fok, wielu zaciągało się do królewskiej floty kaperskiej, niektórzy byli korsarzami. Kupcy handlowali z całym światem.
Kres świetności miasta nastapił dopiero wówczas, gdy przeszło ono pod władzę Gdańska - patrycjusze skutecznie zablokowali konkurencję z drugiej strony zatoki. Ostateczną ruinę przyniosły miastu wojny szwedzkie i epidemia dżumy na przełomie XVII i XVIII wieku.
Dopiero w XIX wieku odżyło rybołówstwo, a w okresie miedzywojennym, gdy wybudowano stałe połączenie z ladem, Hel stał się modnym kurortem i bazą polskiej Marynarki Wojennej.
Na Helu jest filia Muzeum Morskiego z Gdańska, prezentująca tradycje rybołówstwa, port rybacki i wojenny, pozostałości dawnych umocnień obronnych, latarnia morska, fokarium.
|
|
|
W środkowej części półwyspu leży Jastarnia. Do lat 20-tych, do czasu wybudowania linii kolejowej, była tu skromna rybacka wioska. Obecnie jest jednym z najmodniejszych kurortów i jednym z najdłuższych miast w kraju, wchłoneła bowiem w swoje granice sąsiednie miejscowości: Bór, Juratę, a nawet Kuźnicę, dawną "Stolëcę Rëbôków".
Jastarnię warto odwiedzić nie tylko po to, aby wylegiwać się na plaży. W mieście są malownicze zaułki starych, zabytkowych domków rybackich. Na ich frontowych szczytach zauważymy piękne zdobienia i kapliczki. W takich chatach mieszczą się dwa muzea: "Chata Rybacka" i prywatne muzeum J.Strucka, trzecie muzeum znajduje się w bosmanacie portu.
W dzielnicy Bór stoi zabytkowa kapliczka św.Rozalii (1873), do której rokrocznie odbywa się procesja z jastarnickiego kościoła.
Między Kuźnicą a Chałupami półwysep jest najwęższy, ma zaledwie 80 m szerokości. Podczas zimowych sztormów, przy silnych wschodnich wiatrach spiętrzających wodę w zatoce, poziom wody potrafi podnieść się nawet ponad metr i zdarzają się powodzie.
|
|
|
|
|
U nasady półwyspu leży Władysławowo. Do 1953 roku nazywało się Wielka Wieś. Przed wojną w sąsiedztwie wsi wybudowano kapielisko Hallerowo oraz spory port rybacki Władysławowo, nawiazujący nazwą do historycznego, XVII-wiecznego portu wojennego króla Władysława IV, położonego między Chałupami a Kuźnicą. Od 1963 roku jest miastem.
We Władysławowie warto wspiąć się na wieżę widokową Domu Rybaka, skąd mamy rozległą panoramę na Półwysep Helski, oraz odwiedzić Hallerówkę - małe muzeum związane z działaniami Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera, która 1918 roku wywalczyła dla Polski dostęp do morza.
Dla turystów - amatorów morskiego wędkowania organizowane są przez cały rok rejsy kutrem rybackim. Miłośnicy windsurfingu znajdą w sąsiednich Chałupach idealne warunki naturalne do uprawiania ulubionego sportu.
Turyści piesi powinni udać się na spacer do malowniczego Jaru pod Chłapowem, zwanego przez Kaszubów Rudnijkiem, prowadzącego z wysokiego klifu na plażę.
W ośrodku Cetniewo trenują nasi olimpijczycy.
|
powrót
|
|
|
